مشهور است که خاورمیانه ای جماعت، ناتوانی اش در ساختن یک زندگی بسامان و اجتماع کارآمد را همواره به دستان نامرئی و نیروهای موذی و افسانه ای وامی گذارد و همه نابختیاری ها و نابهروزی هایش را بر سر دیگری می کوبد. فرافکنی و مسولیت ناپذیری این مردمان، حاصل یک نگرش سطحی و تحلیل عقیم اما همه گیرست که تقریبا همه سطوح جامعه را بی نیاز از یک نگاه عمیق به این نارسایی ها کرده. ذهن ساده اندیش همواره به دنبال آنست که آب تعمیدی بیابد و دامن خود را مبرا نگه دارد. این سخن حتی میان سوادپیشگان نیز مرسوم بوده است که خباثت و شیادی بیگانگان، سبب همه یا بخش عمده ای از ناکامی ها و واپس ماندگی های مردم خاورمیانه است. اصولا در حوزه فرهنگی خاورمیانه، "دیگری" همواره نقش پررنگ و انکارناپذیری را در سرنوشت مردم بازی کرده است و کمتر کسی پیدا شده که نگاهی فراگیرتر و عمیق تر به پدیده عقب ماندگی خاورمیانه داشته باشد.