۷۸مین عصرانه فرهنگی هامون با بحثی درباب حقوق شهروندی در متون دینی اسلام و همچنین تحلیل منشور حقوق شهروندی انجام گرفت و در این جلسه نهج البلاغه پژوه ایرانی؛ دکتر سیدمحمدمهدی جعفری حضور داشت و تحلیل های خویش را در این باب ارائه داد. دکترجعفری به این نکته اشاره نمود که حقوق شهروندی چه در ایران و چه در جهان از ابتدا به این گونه نبوده و در طول زمان تغییر یافته و به شکل کنونی در آمده و آغاز این تغییر و تحول را در انقلاب استقلال خواهی آمریکا جستجو نمود و در این روند به جنبش مشروطه خواهی انگلستان و منشور ماگناکارتا، انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب اکتبر روسیه اشاره نمود. به زعم دکترجعفری با این رخدادها، حساسیت مردم نسبت به حقوق شان و مسئولیت های دولت و حکومت نسبت به آنها افزایش یافت. در ایران نیز جنبش مشروطیت را می شود به عنوان نخستین گام جدی در تحقق بخشیدن به درک و فهم حقوق شهروندی و قانونی مردم ایران در نظر گرفت.
دکتر جعفری در دومین مرحله از سخنرانی اش اینچنین بیان داشت که این حقوق چه بودند؟ حق آزادی، حق انتخابات آزاد و عادلانه و حق حیات از جمله حقوق مهمی بود که مردم در تمام جهان به دنبال آن به مبارزه و انقلاب برخاسته اند.
دکتر جعفری به تحلیل متون دینی اسلام پرداخت و در نخستین بحث به متن قرآن پرداخت و به این نکته اشاره نمود که موضوع اصلی قرآن؛ انسان و مساله های اش است. و ازهمین رو نیز بوده که آیت اله سیدمحمود طالقانی در کتاب پرتوی از قرآن به طور خاص به انسان پرداخته است. در دومین منبع از متون دینی اسلام به سیره و روایات از پیامبر اسلام پرداخت ومهمترین مسئولیت نبوت را در محقق کردن تعالی انسان و رشد بشریت دانست و ازهمین رو نیز توجه به انسان را به گونه ای دیگر موکد نمود و در نهایت به متن نهج البلاغه پرداخت و آن را منبعی با جملات صریح و خاص درباب انسان و حقوق او در جامعه اسلامی مورد نظر قرار داد. دکتر جعفری در نقل قولی از کتاب نهج البلاغه اینچنین بیان داشت که: “حق در شعار دادن، وسیع ترین دامنه را دارد اما در رعایت کردن، بسیار دامنه تنگی دارد.” و از این منظر به پیچیده و سخت بودن رعایت حقوق شهروندی اشاره نمود. به زعم این اندیشمند حوزه اسلام، روشن ترین و صریح ترین حقوق شهروندی در اسلام که مدون شده باشد را می توان در کتاب نهج البلاغه یافت.
دکتر سیدمحمدمهدی جعفری در بخشی از صحبت های خویش به این نکته اشاره نمود که در جهان معاصر باید برای رعایت حقوق شهروندی هم مسئولینی انتخاب شوند که به حقوق شهروندی آشنا باشند و هم مردمی در جامعه زیست کنند که به حقوق شهروندی خویش آشنا باشند. در غیر این صورت هیچ منشور حقوق شهروندی به جایی نخواهد رسید.
دکتر جعفری در قسمتی از سخنان خویش به این نکته نیز اشاره نمود که شکل گیری حقوق شهروندی به کار فرهنگی درازمدت و عمیقی نیازمند هست و با استفاده از خطبه ۵ مندرج در نهج البلاغه این گونه تحلیل نمود که هرچیزی باید به پختگی برسد تا متولد شود و این همان مهیا نمودن بستر فرهنگی و اجتماعی لازم برای ایجاد حقوق شهروندی هست. تغییرات اجتماعی صرفن از معبر رسیده و پخته شدن افکار عمومی می گذرد.
ایشان به میراث بشری نیز در سامان دادن به حقوق شهروندی دفاع کرد و همه آن میراث های تمدنی که در رابطه با حفظ کرامت انسانی باشد را مورد احترام دانست و این گونه تحلیل نمود که باید در تدوین این حقوق شهروندی از همه میراث های بشری و تجربیات جهانی استفاده نمود.
دکترجعفری در پایان و جمع بندی صحبت های خویش برخی از ریشه ها و خاستگاه های فکری و معرفتی ماده ها و تبصره های موجود در منشور حقوق شهروندی که سال پیش از طرف دکتر حسن روحانی ارائه شده، اشاره نمود و از موارد زیست محیطی، آموزشی، کودکان و… که ریشه هایی در متون نهج البلاغه داشته، یاد نمود. همچنین در بخشی دیگر از نتیجه گیری خویش از این عصرانه فرهنگی، این نکته را عرضه داشت که اجرا شدن منشور حقوق شهروندی بسیار مهمتر از تدوین و نوشتن آن هست و نوشتن آن صرفن امری لازم به شمار می رود.
در این عصرانه فرهنگی هامون که با استقبال بسیارعالی همراهان “هامون” همراه شد، کسانی همچون علیمحمد صمیمی، ناصر حفظ اله، حسین پاپری، محمدصادق ملایی، عباس پرنیانی، علی اصغر رجایی، اسماعیل حسام مقدم و اکبر صابری مباحثی نیز مطرح نمودند و این عصرانه فرهنگی هامون نیز با گرفتن عکسی یادگاری به پایان رسید. ۷۹مین عصرانه فرهنگی هامون؛ سه شنبه ۳۰دی ماه ۹۳ ساعت ۱۷ با موضوع طنز نوشتاری در مطبوعات محلی استان بوشهر با حضور سیکل ناقص(قدرت اله مظاهری)، پیرزن منگ منگو (مهدی جهانبخشان) و گرگو برازگونی (حسین رویین تن) در دفتر هفته نامه اتحادجنوب برگزار خواهدشد. ورود عموم آزاد می باشد.
