شصت و ششمین عصرانه فرهنگی هامون با حضور سید ابراهیم مساوات (دانشجوی دکتری جامعه شناسی) و جواد جوکار برازجانی (کارشناس ارشد مدیریت) با تاخیری دو ساعته برگزار شد؛ این تاخیر به دلیل همزمانی برگزاری همایش استانی بزرگداشت حافظ شیرازی در برازجان بود. این جلسه که ساعت ۱۹ عصر سه شنبه ۲۹ مهر ماه برگزار شد، در باب فرهنگ بی تفاوتی و یا بی تفاوتی فرهنگی و با صحبت های سید ابراهیم مساوات شروع شد و این صحبت ها به این شرح بود: جامعه شناسی بی تفاوتی از ریشه لاتین آپسی (APATHETIC) یعنی مانع آرزوهای جامعه است که باید از مسئله اجتماعی به آن نگاه شود؛ بی تفاوتی بستگی به نگاه ها دارد از نظر ایشان بی تفاوتی دارای دو تعریف است :
۱- نبود احساس علاقه
۲- تنها بودن و عدم مشارکت
اما بی تفاوتی از کلیات منفی ما از قدیم الایام بوده است در جامعه ما؛ بی تفاوتی گزینش اخلاقی از نظر خود فرد است که به نظر عقلانی ما است انسانها آدم هایی عاقل هستند و به دنبال سود شخصی خود و به دنبال راحتی و انتخاب عقلانی هست.
عوامل بی تفاوتی در عقلانیت علی رغم اینکه فرد به نظر می رسد که بی تفاوت باشد اما در اجتماع هم همین طور است فرد در دو راهی می رود و در بین دو راهی قرار می گیرد افراد معتاد از همه چیزهای خود می گذرد چون بیشتر خوش می گذرد که در دو راهی راه خاکی را انتخاب کرده اند نه آسفالت
عوامل بی تفاوتی جامعه :
افراد مختلف در کارهای خود بی مسئولیت هستند و سعی به شانه خالی کردن دارند که در ایرانیان بیداد می کند که پدیده بین التعطیلین یکی از عوامل بی تفاوتی انسان ها است .
علی رغم کلیات منفی ما ایرانیان روحیه ما عواملش بی تفاوتی اجتماعی است و به خود فرد ربطی ندارد بلکه ساختار اجتماع باعث شده است که رفتارهای فرد تغییر کند . ضعف نظارتی در کارها باعث شده است که ما بی تفاوت شویم همانند کارمندان که به ارباب رجوع اهمیت چندانی نمی دهند .
یکی دیگر از عوامل بی تفاوتی افراد فکر به بی قدرتی است که فرد فکر می کند در جامعه خود تحت تأثیر فشارها خود را هیچ کاره می داند که به جامعه بر می گردد چون جامعه بهم زده است .
از دیگر عوامل بی تفاوتی می توان به جدایی دولت از ملت اشاره نمود اگر تاریخ اجتماعی کشور را مورد بررسی قرار دهیم پی می بریم دولت همواره از مردم جدا بوده است و این باعث شده بی تفاوتی در جامعه به وجود آید که مردم با دولت ارتباط ندارند و خودشان را از دولت بیگانه می دانند و به طور واضح مشخص است .
از یکی از عوامل مؤثر دیگر می توان به تقلیل گرایی اشاره داشت یعنی فرد به این اعتقاد دارد که هر چقدر تلاش و کوشش کند به جایی نخواهد رسید . عوامل مؤثر دیگری همانند نبود قانون هم می توان یکی از عوامل اصلی باشد چون کشور ایران قانون را تجربه نکرده چون حوزه ای برای مردم وجود نداشته است که در عصر مدرن قابل مشاهده باشد چون فرد در جامعه ای زندگی می کند که اگر کار به کار کسی نداشته باشد قطعاً زندگی راحت تری خواهد داشت و کاملاً راحت به زندگی خود ادامه دهد .
از عوامل دیگر که می توان ذکر کرد تفاوت در حوزه مشارکتی است .
تجربه های تاریخی از مشارکت باعث بی تفاوتی شده است البته سود فرد باعث شده است که بی تفاوتی باشد و مشارکتی نداشته باشد فرد فکر می کند که در جامعه ایران فقط باید بی تفاوت بود تا توانست از دنیا لذت برد که در این هنگام آقای مالکی سؤالی پرسیدند که چرا ما قرا ر داد اجتماعی بین مردم و دولت وجود ندارد همانند قرون اخیر در انگلستان ومردم اولین و آخرین نقش را ایجاد می کنند که در جامعه ما اینگونه نیست و می توان در تاریخ مشاهده نمود و در ضربالمثل های ما ( دستت را بذار رو کلاهت تا باد نبرد ) باعث شده که مردم بی تفاوت شده اند .
در پانل دوم که محمد جوکار برازجانی شروع به صحبت کردند با سوالی از دوستان هامونی خواهان جواب شدند که سوال بدین شرح است : شما ز سر کار می آیید با اتوبوس و تعدادی بچه هستند که بسیار شلوعغ می کنند (حال شما هم با خود فکر می کنید) ودوستان زیادی هم به این سوال جواب های گوناگونی دادند اما این سوال هم هنوز ادامه داشت و در قسمت دوم آقای جوکار برازجانی از دوستان خواستند که به این سوال هم نیز پاسخ دهید : شما به پیش پدر بچه ها ؟ آمده اید واز او بخواهیم که آنها را آرام سازد ولی او به شما می گوید که مادر این بچه ها تازه امروز صبح فوت کرده است برداشت شما چیست که همه دوستان سکوت کردند . جوکار برازجانی با صحبت های خود به ما اثر پروانه ای را نشان دادند اثر پروانه برداشت ما از چیزهای مختلف بی تفاوتی نشان می دهیم و این باعث شده است که ما اصول اصلی را فراموش کنیم همانند نماز خواندن که بدون اینکه بدانیم برای چیست آن را انجام می دهیم هر یک از ما وظیفه ای اجتماعی داریم ولی آیا پاسخ گویی اجتماعی هم داریم که باید فعالیت های دیگری انجام دهیم برای سود جامعه ما باید از صداقت خود استفاده کنیم تا بتوانیم جامعه بهتری داشته باشیم.
سیستم آموزشی ما دارای اشتباهات است و باعث برداشت های غلط شده است مثلا در زاپن صندلی ها را می چینند و بعد از قطع آهنگ هر کس روی صندلی بنشیند نه رگ است ( البته مثلا تعداد بچه ها ۱۵تا ولی تعداد صندلی ها ۱۰ تا است ) اما در ایران به تعداد ۱۰ صندلی می گذارند ( به طور مثال ) به تعداد ۱۱ بچه در مسابقه شرکت می کنند و هر کسی نتوانست بنشیند گرگ است ما می توانیم به طور واضح ببینیم که ژاپنی ها از بچگی یاد گرفته اند که از حداکثر امکانات بالاترین استفاده را ببرند که آقای مالکی در این هنگام نکته ای را متذکر شوند سیستم آموزشی ما برای آموزش نبوده بلکه برای یک دسته سیاستمداران است . بعد از این سخن آقای عبدالهی شروع به صحبت کردن شدند در زمان های پیشین افراد پتیک من بسیار بهتر و فرهنگ ساز تر بود ولی در زمان ما اینطور نیست و هیچ وقت یادمان نرود که همیشه بی تفاوت به فرهنگ بوده ایم. که بعد از ایشان اسماعیل حسام مقدم؛ کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی؛ شروع به سخن گفتن کرد که در حال حاضر جامعه ما انتخاب های عقلانی داشته به این دلیل که سواد و فهم فردی مردم بیشتر شده است و به همین دلیل چه بسا بتوان گزینش عقلانی مردم نسبت به فرد و شخص خویش را بیشتر مشاهده می کنیم تا اینکه مردم نسبت به جامعه خود توجه نمایند. ایشان برای این کشاکش بین فردیت و جمعیت در جامعه به کتاب کشاکش آرا در جامعه شناسی اثر استیون سیدمن منتشر شده در انتشارات نشر نی اشاره نمود. بعد از ایشان آقای مساوات نکته ای گفتند فرد شخصاً بی تفاوت نیست بلکه محیط اجتماع مقصر است نه به تنهایی بلکه رفتار با فرد متقابل باعث هم شده است . بعد از ایشان اصغر حسام مقدم؛ کارشناس ارشد تاریخ شروع به سخنرانی کردند : بی قانونی از قدیم در کشور ما بوده است و مردم همیشه و مردم همیشه رعایای شاه بوده اند و مظفر الدین شاه از قدیم مشروطه را با استناد از نیاز جامعه انتخاب کرد و روشنفکران ایران قانون را آورده اند از تقلید از اروپا که باعث تولد ناقص قانون شد . جامعه ایران در قدیم به قانون آشنا نبودند ( اشاره به تاریخ اصفهان و تهران ) ما نباید در تاریخ انتظار قانون داشته باشیم ما همیشه فکر می کردیم قانون چماق می آید و بعضی مواقع سود جامعه به بی قانونی است . آقای جوکار : بی تفاوتی های ما اگر ادامه دار باشد کم کم نسبت به همه چیز بی تفاوت خواهیم شد . و بی تفاوتی جزء رفتار ما شده است . مساوات : فرهنگ مجموعه ای از رفتارها و آئین ها است آقای جوکار : در زندگی باید احساس خوشبختی بکنیم نه آن که همیشه در حال غصه خوردن در مورد گذشته باشیم و آینده نگری کنیم و باید از یکجا شروع به اصلاح کنیم .
مهدیه امیری؛ سردبیر سایت هامون ایران نیز اینچنین گفت: هم مردم و هم دولت مقصر هستند و باید این اصلاح گردد . و در ضمن باید توجه نمود که این بی تفاتی در زندگی روزمره مردمان رسوخ نموده و ایشان از نظریات هانری لوفور استفاده نمود.
علی اصغر رجایی؛ کارشناس امور فرهنگی در انتقادی از مردم شهر برازجان این چنین بیان داشت که: ما نسبت به نمادهای منطقه خود بی تفاوت هستیم . چرا باید اینگونه باشیم .
رضا مالکی؛ وکیل دادگستری نیز بیان داشت که: مردم ما ترسو بزرگ شده اند چرا ما باید اینگونه باشیم .
مجید عوض فرد؛ هنرمند هنرهای تجسمی اینچنین گفت: که تبعیض اجتماعی هم در بی تفاوتی فرهنگی بسیار تاثیرگذار می باشد که باید به این مقوله نیز متوجه بود.
ناصر حفظ اله؛ دبیر دبیرستانهای شهرستان دشتستان نیز به تحلیلی درباب مدارس و نحوه برخورد مدارس در چگونگی تربیت دانش آموزان پرداخت که در نهایت باعث رشد بی تفاوتی فرهنگی در درون این دانش آموزان خواهدشد.
در پایان جلسه جمع بندی از جلسه به عمل آمد و عکسی به رسم یادبود گرفته شد. در پایان نیز جوکار برازجانی به پخش صدای فریدون مشیری پرداخت که در حال خواندن شعر گرگ اثر خود بود.
از جمله افرادی که در این جلسه حضور داشتند می توان اشاره کرد می توان به : علی پیرمرادی، برنا کمالیان، حسین پاپری، زیبا زیارتی، خدیجه جوکار، خانم جوکار، علیرضا پناهی، سبحان حسن پور، شهین بازیار، ثاره رتبه، محمد صادق ملائی …. اشاره نمود.
