یکی از دلایل عقب ماندگی تئاتر ایران از اروپا – و به طور کلی تئاتر جهان- «به روزنبودن» بازار کتاب این رشته با بازار های جهانی است. به طور مثال جدیدترین کتب ترجمه شده در حوزه تئاتر مربوط به حداقل یک دهه پیش در اروپا یا جهان است. این عدم به روز رسانی باعث شده تا اکثر هنرمندان این رشته در ایران از تئاتر روز جهان فاصله داشته باشند. برخی از بزرگان تئاتر کشور برای اطلاع از آخرین دستاورد های تئاتری جهان، به طور کلی تنها کتب خارجی و به زبان اصلی را مطالعه می کنند. علی رفیعی – کارگردان بزرگ تئاتر کشور- در جایی گفته بود «در فرانسه – به عنوان پایتخت تئاتر جهان- اگر سه ماه از فضا دور باشی به طور کلی از قافله عقب خواهی ماند.» اکنون تصور کنید بازار کتاب – نمایشی – ما چقدر از قافله عقب است !
بدون شک نقش مترجمان در این زمینه بسیار حیاتی و تاثیرگذار است. خوشبختانه در حوزه نمایشنامه به همت مترجمان جوان یا با سابقه در نشر «افراز» و «قطره» فاصله ما با تئاتر جهان تا حدود چشم گیری کاهش یافته است. البته در حوزه کتب فنی و تحلیلی همچنان فاصله زیاد است. یکی از مترجمانی که توانسته فاصله ما را با آثار تئاتری جهان – در حوزه نمایشنامه – کمتر کند ، شهلا حائری است . او با ترجمه آثار اریک امانوئل اشمیت ضمن معرفی او در ایران توانست ما را با برخی از آثار تئاتر نو فرانسه آشنا سازد. آثار نویسندگانی همچون سباستین ترییر، لویی کالافرت، ساموئل بنشتریت و ژان میشل ریب از این دسته هستند.
پی نوشت :
