از مهمترین مشخصه هایی که می توان در جستار چرایی عدم وصول جامعه به یک وضعیت مطلوب یا نظام اجتماعی سالم و عادلانه مورد تحلیل و بررسیدن قرار داد موارد زیر است:
۱-انتظارت یا توقعاتی که که جامعه در گذار از یک شرایط بسته و ریاضتی به وضعیتی متناسب با انتظارات نسبی قابل اجرا دارد تا حدود زیادی نگاهی بر مبنای ایده آل گرایی می باشد.(به مفهوم جامعه ای دست نیافتنی یا حداقل در شرایط فعلی غیر قابل دستیابی) منشا چنین رویکردی از عدم اتکا بر خرد گرایی،واکنشهای احساساتی و منفعلانه عمل کردن نشات میگیرد.صبور نبودن مردم نیز از همین رفتار بر می خیزد که در قالب واکنشهای غیر عقلانی و احساسی بودن عینیت می یابد.به تبع این رفتار غیر متعادل ، انتظار از حل موانع و معضلات با شتابی فزاینده قابل تصور است.(که غالبن با نا امید های مفرط از اشخاص و موقعیت ها همراه است) مگر در صورت مشاهده تجربه های متوالی و اموختن از آنها!به عنوان نمونه دلزدگی هایی که از سد سازیهایی که در دوران هشت ساله اصلاحات به طور مداوم ایجاد شده بود و در پی آن ناکامیهای ناشی از به ثمر ننشستن تغییرات و تحولاتی که مدنظر جامعه مدنی و مردم بود نمونه بارزی از تعادل نداشتن جامعه در مواجهه با بزنگاههای مهم تاریخی ست. یا در انتخابات ریاست جمهوری اخیر تعداد قابل توجهی از شهروندان (ضمن احترام به نظر،کنش و واکنشهای آنان) در آن انتخابات مشارکت نکردند. آوردن این مثال بدین خاطر است که به نوعی می توان آن را در چارچوب مشخصه توضیح داده شده ارزیابی کرد و مورد ملاحظه قرار داد.
نکته:منظور از واژه هایی همچون جامعه افراد و مانند اینها اطلاق و تسری دادن مشخصه های مزبور به کلیه اشخاص و نهادها و همه مردم نمی باشد بلکه آنچه در این یادداشت مد نظر قرار گرفته جمعیت کثیری است که در اغلب موقعیتها و مواقع قابل مشاهده است.
