تئاتر بوشهر به جشنواره نرسید؛
هنرمندان قربانی اختلاف انجمن هنرهای نمایشی و ارشاد بوشهر
الهام بهروزی
سی و ششمین جشنواره استانی تئاتر بوشهر قرار بود از ۱۵ تا ۱۸ آبان‌ماه در بوشهر و اهرم با رقابت ۱۳ اثر در دو بخش صحنه‌ای و خیابانی برگزار شود. جالب است که از پوستر این رویداد هم در آیینی با حضور مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر و برخی از مسوولان فرهنگی و کارگردان‌های حاضر در مرحله نهایی جشنواره رونمایی شد؛ ولی در کمال شگفتی خبر لغو این رویداد درست شب قبل روز سه‌شنبه، ۱۵ آبان دست به دست شد تا شوری که در میان هنرمندان راه‌یافته به این جشنواره معتبر استانی برخاسته بود، به یکباره فروکش کند!
لغو این رویداد درست شب قبل از روز آغازین آن، ابهامات و سوالاتی را برای جامعه تئاتری بوشهر ایجاد کرد! که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: آیا این رویداد قربانی اختلاف انجمن هنرهای نمایشی استان و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر شد؟! آیا اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در تامین هزینه این رویداد عاجز ماند؟ آیا اداره‌کل هنرهای نمایشی کشور به‌دلیل نامشخص بودن سرنوشت انجمن هنرهای نمایشی استان در سه سال اخیر و برگزار نشدن انتخابات این انجمن در مدت مذکور جلوی برگزاری این رویداد ایستاده است؟ آیا مقاومت‌ها در برابر برخی از تغییر و تحولات، آبستن این اتفاق شد؟ آیا فرایند برگزاری این رویداد در مرحله انتخاب به شکل اصولی و عادلانه پیش نرفته است؟ آیا مقاومت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در برابر برخی از خواسته‌ها و انتظارات موجب گسست در جامعه تئاتری و به‌دنبال آن تعطیلی معتبرترین رویداد استانی تئاتر بوشهر شد؟
به هر روی، هر کدام از این سوالات، جواب‌هایی را دارد که نگارنده، بر اساس گمانه‌زنی‌هایی که این روزها در میان اهالی تئاتر بوشهر شنیده می‌شود، به بیان برخی از آن‌ها می‌پردازد. این‌گونه شنیده می‌شود که برگزاری این رویداد ظاهرا از سوی اداره‌کل هنرهای نمایشی کشور متوقف شده است و اینکه برخی بهانه می‌کنند که اعتبار برگزاری این رویداد به‌موقع تامین نشده، چندان نمی‌تواند دلیل محکمی بر توقف این رویداد باشد! ظاهرا در دولت سیزدهم با پایان مدت فعالیت انجمن هنرهای نمایشی استان بوشهر با ریاست جهانشیر یاراحمدی، پژوهشگر و بازیگر تئاتر استان، بایستی انتخابات این انجمن طی یک فراخوان و با مشارکت هنرمندان تئاتری استان برگزار می‌شد اما این انتخابات برگزار نشد و بنا به گفته معصومه عباسی، معاون هنری اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در دولت قبل، خود اعضای هیات رئیسه و در راس آن جهانشیر یاراحمدی هرگز درخواست‌های این معاونت را برای تشکیل و انتخاب هیات رئیسه و رئیس جدید انجمن هنرهای نمایشی جدی نگرفتند و در این زمینه همکاری نکردند.
ظاهرا خود اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی دست به کار می‌شود تا به صورت انتصابی افرادی را به عنوان هیات رئیسه انجمن هنرهای نمایشی منصوب کند. همه این اتفاقات در سکوت و بدون هیاهو پیش می‌رود و در این زمینه محمد مظفری، نویسنده، پژوهشگر و کارگردان تئاتر استان، کنار اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر قرار می‌گیرد و به‌عنوان دبیر سی و پنجمین جشنواره استانی تئاتر بوشهر با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان این رویداد را به شکل مطلوبی برگزار می‌کند اما ظاهرا اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بعد از پایان این رویداد، در پرداخت هزینه جشنواره به دبیر کوتاهی و سهل‌انگاری می‌کند و همین نقطه‌ای برای ایجاد تنش میان انجمن انتصابی هنرهای نمایشی و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان می‌شود!
اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان که طبق اولویت‌ها و سیاست‌های ابلاغی وزیر دولت رئیسی پیش می‌رود؛ سیاست‌هایی که با نوع نگاه و سلیقه و نیاز انجمن هنرهای نمایشی استان همخوانی چندانی ندارد در اولویت خود قرار می‌دهد و می‌کوشد که تئاتر استان را به هر شکلی شده، زنده و پویا نگه دارد و در این زمینه، روی به برگزاری جشنواره‌های تئاتری می‌آورد آن هم در سطح استانی و منطقه‌ای؛ اما حاصل این اولویت‌بندی می‌شود تنفس تئاتر فقط در حین جشنواره‌ها و عملا اجراهای عموم با حضور کارگردان‌های درجه یک و کاربلد استان به انزوا کشیده می‌شود و همین مساله موجب بروز نقدهایی به معاونت هنری این اداره‌کل می‌شود؛ اما آن‌ها مدعی می‌شوند که تئاتر بوشهر در حال پوست‌اندازی است! اما این پوست‌اندازی هزینههای هنگفتی برای تئاتر بوشهر به همراه داشت؛ چراکه بوشهر در دوره روحانی که جزء سه استان برتر تئاتری کشور بود و در این دوره از تب و تاب افتاد.
به هر روی، این اختلافات ریشه دواند تا فراخوان سی و ششمین دوره جشنواره استانی تئاتر بوشهر منتشر شد؛ رویدادی که ظاهرا اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان این بار خود متولی برگزاری آن شد، چون انجمن هنرهای نمایشی استان بوشهر سرنوشت مبهمی پیدا کرده بود و بود و نبودش معلوم نبود؛ نه انتخاباتی بود و نه انتصاباتی ماندگار که بتوان گفت این انجمن فعال است! هرچند برخی از هنرمندان نسبت به انجمن قبل هم انتقاداتی داشته و دارند، اینکه در این انجمن صرفا هنرمندهای خاصی مورد توجه بودند یا اینکه در دفتر این انجمن کمتر به روی هنرمندان تئاتری باز بود و بیشتر ایام سال این دفتر در مجتمع فرهنگی هنری تعطیل بوده است. همه این‌ها واگویه‌های هنرمندانی است که در تماس با نگارنده مطرح شده و آن‌ها هم‌اینک خواسته‌هایی دارند.
اینکه دوباره انتخابات انجمن هنرهای نمایشی استان برگزار شود، اینکه خود شهرستان بوشهر هم دارای رئیس انجمن هنرهای نمایشی شود نه اینکه رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان همچنان حکم رئیس انجمن هنرهای نمایشی این شهرستان را داشته باشد. اینکه اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر برگزاری رویدادهای تئاتری را به خود انجمن هنرهای نمایشی استان و جامعه تئاتر بسپارد و آن را به انحصار چند فرد خاص در نیاورد تا اتفاقات تلخی مانند توقف جشنواره استانی تئاتر بوشهر درست یک شب قبل از آغاز روی ندهد! اینکه فراخوان انتخابات انجمن هنرهای نمایشی استان بوشهر هر چه زودتر منتشر شود تا با تشکیل و انتخاب هیات رئیسه جدید و انتخاب رئیس جدید این انجمن، تئاتر بوشهر دوباره جان بگیرد و اجراهای عموم و جشنواره‌ها به مجموعه تئاتر بوشهر برگردند؛ آن هم اجراهای باکیفیت و مخاطب‌پسند.
متاسفانه تعطیلی جشنواره استانی تئاتر بوشهر برای هنرمندانی که در شرایط سخت و تورم و گرانی، کار را تولید کردند و خود را برای رقابت در بخش پایانی آماده کرده بودند، یک شوک وارد کرد. هنرمندانی که با ذوق مهیا شده بودند برای رفتن روی صحنه تا هر چه زودتر نتیجه کار خود را با حضور داوران ملی ببینند. به‌راستی چه کسی مسوول غافلگیر شدن و بی‌حرمتی به کارگردانان و هنرمندان حاضر در این رویداد است؟! انجمن هنرهای نمایشی استان یا اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر؟!